Zelfvertrouwen kinderen groeit door eigen oplossing

Alle kinderen hebben een intern kompas dat, wanneer ze door positief ouderschap worden gevoed, kinderen in staat stelt in zichzelf te geloven. Door kinderen zelf oplossingen te laten bedenken, kan je hun zelfvertrouwen laten groeien.

Kinderen krijgen dagelijks met allerlei problemen te maken: op het schoolplein of in de klas, tijdens sport- en spelactiviteiten of bij het uitvoeren van (huishoudelijke) taken.

De Finse psychiater en psychotherapeut Ben Furman stelt: ‘Kinderen hebben geen problemen, er zijn hooguit bepaalde vaardigheden die ze nog niet helemaal onder de knie hebben. En die vaardigheden kunnen ze in veel gevallen leren.’ Dat vind ik mooi verwoord.

Help kinderen die vaardigheden te leren. Laat ze zich concentreren op oplossingen in plaats van dat jij die problemen voor hen oplost. Als jij alles voor ze oplost, maak je kinderen afhankelijk, niet zelfverzekerd. Als we kinderen niet hun eigen fouten laten maken en daarvan laten leren, zullen ze afhaken bij de kleinste tegenslag, omdat ze het gevoel hebben onbekwaam te zijn.

Dus luister, moedig ze aan en ondersteun ze terwijl ze hun eigen oplossingen zoeken. Door de problemen zoveel mogelijk zélf op te lossen, groeit hun eigenwaarde en hun vindingrijkheid. Ze leren te vertrouwen op hun eigen onafhankelijkheid en worden zo hun eigen steun en toeverlaat. Dit is dan onderdeel van de waarden die je je kind wilt meegeven.

Hoe laat je kinderen zelf problemen oplossen?

Luister eerst en geef ruimte aan emoties rond het probleem. Daarmee haal je de paniek eraf en voelen kinderen zich gehoord.

Help kinderen zelf met een oplossing te komen. Stel vragen, maar laat ze zelf nadenken. Als kinderen niet in staat zijn om zelf een oplossing te bedenken, word dan niet boos. Want negatieve kritiek en emotionele afwijzing werkt averechts. Blijf behulpzaam.

Pas als ze het echt niet meer weten en op het punt staan om het op te geven, kan je ze een hint geven. Laat zien waar en waarom ze vastlopen, en hoe ze anders naar het probleem zouden kunnen kijken. Bij problemen met andere mensen zou je oplossingen kunnen ‘uitproberen’ in een rollenspel.

Bij de oplossing ga je uit van de kracht van het kind. De oplossing hoeft niet perfect te zijn (zie een van mijn vorige tips: vergeet perfectie), een verbetering is ook al lovenswaardig.

Gevolgen zelf ondervinden

Laat kinderen de gevolgen van hun beslissingen zelf ondergaan, of deze nu goed zijn of slecht, en laat ze het resultaat verantwoorden vanuit hun eigen belevingswereld. Zo stimuleer je het probleemoplossend vermogen. Als kinderen de gevolgen ondervinden van een zelfgekozen oplossing staan ze ook veel meer open voor een gesprek: wat er is gebeurd, waarom eigenlijk en zijn er misschien andere oplossingen mogelijk? Natuurlijk grijp je in als de gevolgen fataal of overmatig schadelijk zijn voor lichaam of geest.

Zelf problemen oplossen, werkt het beste als ze het hele proces kunnen doorlopen: het probleem definiëren, mogelijke oplossingen bedenken en de praktische gevolgen van hun acties ondervinden.

Fotocredit:
Meisje met potlood door Biswarup Ganguly [CC BY 3.0], via Wikimedia Commons