Schenk je kind vertrouwen

Update op 24 januari 2023
moeder_kind_basisvertrouwen
Gastblog

Zelfvertrouwen, vertrouwen in jou en in het leven is voor je kind de basis voor een evenwichtig en gelukkig leven. Vertrouwen is één van de grootste cadeaus die je een kind kunt geven.

Ik ben als moeder en vanuit mijn werk altijd bezig met een natuurlijke en gezonde opvoeding. Dat omvat meer dan alleen gezond eten. Een gezonde opvoeding is niet alleen lichamelijk goed voor je kind zorgen, maar ook geestelijk.

In mijn bedrijf werk ik volgens de NATURE-methode die bestaat uit 6 aspecten. In deze blog ga ik dieper in op het aspect Trust, vertrouwen. Ik vertel je welke thema’s daarbij komen kijken én hoe je zelf het vertrouwen bij je kindje, maar ook bij jezelf als moeder, kunt ondersteunen.

Soorten vertrouwen

Vertrouwen is een belangrijk onderwerp om binnen je leefstijl en opvoeding aandacht aan te besteden. Het omvat meer dan je denkt en bestaat uit meerdere vormen.
Namelijk:

  • Een basisvertrouwen, d.w.z. vertrouwen in jezelf en het leven;
  • een vertrouwensband of hechting voor vertrouwen in andere mensen;
  • vertrouwen in jezelf als moeder.

Vertrouwen essentieel in opvoeding

Basisvertrouwen

Alle baby’s worden met een oervertrouwen geboren. Ze hebben (nog) geen reden om dit niet te hebben. Ze weten dat ze goed genoeg zijn en geloven dat ze krijgen wat ze nodig hebben.

Bij natuurvolkeren wordt dit oervertrouwen niet ondermijnd. Kinderen krijgen inderdaad wat ze nodig hebben. Ze worden lang genoeg gedragen, geholpen en nabij gehouden en mogen zelfstandig worden wanneer ze daar zelf aan toe zijn.

Zelfstandige kinderen

In het Westen daarentegen moeten kinderen zo snel mogelijk zelfstandig zijn, in het tempo dat ouders aangeven. Slapen in hun eigen bedje, in een eigen kamertje, meestal met slaaptraining. Dan zegt iedereen ’Wat goed! Slaapt hij al door?’. We luisteren niet naar kinderen. De behoeften van het kind zijn hierin niet leidend, wat het oervertrouwen kan schaden.

vertrouwen ouder en kind

Goede hechting voedt het vertrouwen

De hechting van je kind borduurt daarop voort. Een gezonde hechting voedt het vertrouwen, bij een onveilige hechting neemt dit juist af. Er ontstaat wantrouwen.

Nadat het kind zich goed heeft gehecht aan de kleine kring van het gezin, wordt deze kring steeds groter. Zo leert hij zich verbinden met en vertrouwen op anderen, wetende dat mama en papa altijd weer terug komen.

Een goede hechting is voor een baby behalve fijn dus ook belangrijk voor het basisvertrouwen in zichzelf en de wereld en in je ouders en andere mensen.

Voorzien in behoeften of verwennerij?

Jarenlang werd verteld dat je je kind niet moest verwennen en dat hij maar moest leren om zichzelf in slaap te krijgen. Doel was vooral om de baby te leren doorslapen. Maar is dat nu liefde?

Nu is de heersende mening gelukkig weer wat anders. Want word je als baby of peuter vaak niet of pas laat in je behoeften voorzien, dan ontwikkel je stress voor overleven, waarschijnlijk een laag zelfbeeld (je bent het vast niet waard), angst en een gevoel van schaarste.

Dit zijn veelvoorkomende problemen bij de huidige generatie. De generatie van de ‘zelfstandige’ baby’s, die niet ‘verwend’ werden, een half uur honger moesten lijden als je een keer eerder honger kreeg en zichzelf in slaap moesten huilen.

Goed voor het zelfvertrouwen

Als ouder weet je dat je baby in bed veilig ligt of dat zijn fles zo klaar gemaakt is. Maar als baby denk je dat je helemaal alleen bent overgeleverd aan roofdieren of aan honger kunt sterven. Baby’s zijn namelijk geprogrammeerd op overleven, niet op zelfstandigheid en geduld. Als baby wil je alleen maar dat er iemand bij je komt (en blijft) die je laat weten dat alles goed is.

Door weer echt naar kinderen te kijken en te luisteren en hierop in te spelen, in plaats van op de klok, creëer je vertrouwen. Het resultaat is een blij en tevreden kind dat kan delen en niet alles maar voor zichzelf hoeft te hebben. Omdat hij leeft uit overvloed door te hebben ervaren dat hij in zijn behoeften werd voorzien tijdens het opgroeien.

Emotieregulatie

Het resultaat is een kind dat vanuit het basisvertrouwen zelfstandig wordt wanneer het past bij de leeftijd, zelfstandiger nog dan kinderen die al vroeg zelfstandig moesten zijn. Dus even afzien om aan je afhankelijke, veeleisende dreumes tegemoet te komen, betaalt zich later zeker terug!

Het basisvertrouwen zorgt er ook voor dat je kind zijn emoties beter kan reguleren en hij beter tegen een emotioneel stootje kan. Want als je eigenwaarde goed zit, dan is niet alle feedback of gemiste poging een aanval.

Hoe ondersteun je vertrouwen en hechting?

Het creëren van vertrouwen en hechting gebeurt in de eerste 3 levensjaar. Dit ontwikkelt zich door nabijheid, (huid)contact en het worden voorzien in behoeften.

Er zijn veel dingen die je kunt doen tijdens het opvoeden van kinderen om dit te ondersteunen:

Dragen

Dragen hoort bij natuurlijk ouderschap. Het heeft heel veel voordelen, voor mama én baby. Eén daarvan is dat het de hechting en het vertrouwen ondersteunt. Dat komt doordat je baby veel dicht bij je is en zich zo de hele dag door veilig voelt. Hoe meer je je baby bij je draagt, hoe meer die band zich ontwikkelt. Met een draagdoek kun je urenlang van elkaar genieten en gaat de hechting vanzelf.

Als je draagt, ben je ook meer op de hoogte van wat je baby ervaart doordat je hem goed hoort en ziet. Elk geluidje of krampje voel of hoor je. Je kunt daardoor veel sneller inspringen op een ongemak, nog vóórdat hij je aandacht vraagt door te huilen. Dat scheelt een boel stresshormonen die op latere leeftijd doorwerken.

Je kunt ook, doordat je dichtbij bent, meteen je hand op z’n rug leggen en tegen hem gaan praten of zingen. Hiermee stel je je je baby gerust en voelt hij zich vertrouwd en veilig. Het ondersteunt zijn vertrouwen in de wereld, in anderen en in de verwachting dat in zijn basisbehoeften zullen worden voorzien.

Stress heeft een enorm nadelig effect op de gezondheid en de hersenen. Bij een baby zijn de gevolgen nog groter, doordat ze alle energie nodig hebben voor de groei en ontwikkeling.

moeder en baby in draagdoek

Samen slapen

Samen slapen heeft ontzettend veel voordelen. Niet alleen voor de baby, maar ook voor de moeders, iets wat vaak als groot voordeel wordt gezien. Dit schijnt men vooral vaak het belangrijkste te vinden, maar hierover lees je meer in het uitgebreide blog over samen slapen. Gelukkig wordt ook het Westen zich steeds bewuster van deze voordelen. Hier lees je meer over de voordelen van samen slapen.

Wanneer je samen slaapt ben je op elkaar afgestemd. Je baby wordt vaak minder wakker, omdat je al bij de eerste beweging en verandering in ademhaling zelf ook wakker wordt. Je kunt gemakkelijker én sneller troosten en verzorgen voordat hij gaat huilen. Slaapt je kind apart, dan moet je er steeds uit en je baby weer helemaal rustig zien te krijgen.

Samen slapen is goed voor het vertrouwen, omdat je baby geen angst of onveiligheid ervaart. Er is geen wantrouwen naar de buitenwereld.

Niet laten huilen

Lang werd gedacht dat je baby laten uithuilen een gezonde disciplinemaatregel was. Inmiddels is wel bekend dat dit niet echt een goede opvoedregel is. Dat blijkt uit het speeksel van slapende baby’s. Speeksel van baby’s die zichzelf in slaap moesten huilen en ogenschijnlijk heel rustig en vredig sliepen, bleek ontzettend hoge hoeveelheden van het stresshormoon te bevatten. Ik hoef je niet te vertellen dat dit ook een negatief effect heeft op de slaap, het veiligheidsgevoel en basisvertrouwen.

Als je samen slaapt is het alleen laten huilen gelukkig niet nodig. Natuurlijk huilt mijn dreumes ook regelmatig, omdat hij zich niet wil overgeven aan de slaap, maar dat gebeurt altijd in mijn bijzijn. Hij weet dan dat hij veilig is, al wil hij niet gaan slapen. Boosheid of frustratie is iets anders dan angst en alleen zijn.

Borstvoeding

Naast nabijheid, mis je met flesvoeding ook het huid-op-huid contact.

Bij borstvoeding ben je eerder geneigd de baby in de ogen te kijken dan met flesvoeding, daar kijk je vaker naar de fles of het mondje, om te zien of alles wel goed zit. Bij borstvoeding kan je baby zijn hoofdje draaien en jij kan bewegen, zonder dat het contact tussen jullie verbroken wordt.

Met flesvoeding verval je ook veel sneller in de (te vroege) zelfstandigheid van het kind. Soms zie je zelfs baby’s zichzelf voeden met een voedingskussen als ondersteuning, omdat ze al heel snel hun flesje kunnen vasthouden.

Fouten laten maken

Natuurlijk willen we allemaal ons kindje behoeden voor fouten, ongelukjes of pijn. Maar voor zelfvertrouwen is het heel belangrijk om te kunnen vallen en opstaan. Hier in het westen zijn de ouders vaak te beschermend, waardoor kinderen niet veel zelf kunnen of durven, weinig probleemoplossend zijn, en afwachtend en rusteloos. Dit komt doordat ze worden ‘tegengehouden’ in hun natuurlijke drift van het ontdekken en exploreren.

Beter is ze zeggen waar ze op moeten letten of voordoen hoe het moet. Je kunt ze ook dingen laten uitproberen met een mat eronder, kussens eromheen etc.

Verstoor ze vooral niet tijdens iets dat ze al doen. Vaak haal je ze dan juist uit hun concentratie en daardoor gaat het juíst mis. Door te zeggen ‘Pas op dat je niet valt’, is het kind gericht op het vallen, in plaats van op het goed en wel naar de overkant of boven komen.

Door dingen uitproberen, krijgt het kind vertrouwen in zichzelf en zijn kunnen. Ook gaat het op zichzelf bouwen, in plaats van af wachten of moeder iets zegt van wat je aan het doen bent. Ze krijgen inzicht in wat ze wel of niet kunnen en worden daardoor voorzichtiger.

moeder_kind_basisvertrouwen

Vertrouwen in jezelf

Je wilt zwanger worden en probeert uit te zoeken hoe je je kind het beste groot brengt. Maar er zijn zoveel opvoedmethoden, zoveel boeken, dokters, consultatiebureau en goedbedoelde adviezen, dat je er als ouder onzeker van wordt. Want dit alles geeft je het idee dat je van alles moet leren en onthouden al tijdens je kinderwens, en dat jij het zelf nog niet weet.

Natuurlijk zijn er dingen die je niet weet, maar je leert in de praktijk het ouderschap en van je kindje zelf.

Moederinstinct

Iedere moeder heeft van nature een moederinstinct en gaat uit van onvoorwaardelijk ouderschap. Dit is bij dieren zo, maar ook bij mensen. Wij zijn alleen niet meer gewend om naar onze natuur te luisteren. Ook niet als het onze baby betreft.

Als een veertienjarig meisje in Afrika zwanger is, is ze niet bang of ze het straks wel kan of goed doet. Natuurlijk kan ze dat, want ze is moeder.

Modelmoeders bestaan niet

Ga ook weer terug naar je basis, jij en je kindje, en laat je kindje vertellen wat het nodig heeft in plaats van een boek of pedagoog. Wedden dat jij hoe langer en beter je elkaar leert kennen, je preciés weet wat hij wil. (Oké, soms heb je geen flauw idee.) Dit kan geen boek of dokter je vertellen.

Fout kun je het niet doen en modelmoeders bestaan niet. Want in alle landen van de wereld doen ze dingen op een andere manier. En overal worden de kinderen groot. Het maakt dus ook niet al te veel uit. Het enige wat ze nodig hebben, ben jij! En die behoefte kun je al afvinken 😉 Want jij bent er al!

Vertrouw op jezelf. Doe vanuit je gevoel, en minder met schema’s, opvoedmethoden en (slaap)trainingen die niet bij je kindje passen. Makkelijk toch? De bovenstaande dingen voor een sterke band helpen niet alleen voor je kindje, maar ook voor je eigen vertrouwen. Omdat je je kindje zo veel beter kent.

En nog even, ik ken geen moeder die niet ‘gewoon maar wat doet’.;-)

Heb vertrouwen in jezelf en in je kindje!

Foto moeder met draagdoek door Peter Klashorst uit Amsterdam, the world (Young mother) [CC BY 2.0], via Wikimedia Commons

Foto baby in draagdoek door Hugabub onder Creative Commonslicentie.

Laat een reactie achter

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Winkelwagen
Don`t copy text!
Scroll naar boven