Scholen dicht door het coronavirus

De wereld van zowel ouders als kinderen is door het coronavirus stevig door elkaar geschud. Kinderen en ouders zitten ineens de hele dag bij elkaar terwijl gewerkt moet worden. En voor kinderen is de wereld ineens niet meer zo’n veilige plek als voorheen.

Het lijkt onwerkelijk, een nachtmerrie, een science fictionfilm. Ineens is iedereen verdacht, nabijheid onmogelijk, alles is anders en de wereld gaat langzaamaan op slot.

Voor volwassenen is dat al niet te bevatten, laat staan hoe dit moet zijn voor kinderen? Ze zien hun ouders gestrest rondlopen en krijgen de hele dag informatie mee over corona. Ondertussen moeten ze doorgaan met hun schoolwerk, alsof er niets aan de hand is.

Hoe steun je kinderen het beste in deze rare tijden?

Het effect van thuisonderwijs

Het is goed dat kinderen thuis voor school werken. Door dit thuisonderwijs ontstaat er een minimale achterstand, wie weet hoe lang dit nog duurt?

Verder is het natuurlijk fijn dat kinderen ook iets te doen hebben thuis en ouders zo hun handen enigszins vrij om zelf te werken 😉

Maar er is nog een reden waarom ik deze maatregel goed vind: op deze manier staat niet hele leven van de kinderen op zijn kop. Een belangrijk deel van hun leven gaat gewoon door en dat geeft kinderen rust. Het zorgt bovendien voor een ritme in de dag. Dat wil zeggen: als je vaste werkuren aanhoudt. Dat ritme biedt structuur en houvast.

Zorg voor ritme

Ritme is een voorwaarde voor het maken van het schoolwerk. Op school verloopt de dag grotendeels soepeltjes, omdat de docent een herkenbaar ritme aanhoudt waarbij veel kinderen goed gedijen. Elke maandag is en gym, op dinsdag is er spelling, vaste pauzes, ga zo maar door.

Dit gaat anders op democratische scholen waar ik een groot voorstander van ben vanwege het volgen van de interesses van het kind in het leerproces (intrinsieke motivatie) en de ontwikkeling van zelfstandigheid. Maar juist het ontbreken van structuur bij veel democratische scholen vind ik een nadeel van dit onderwijssysteem.

Een goede werkplek

Eigenlijk zijn deze dagen thuis een beetje voorbereiding op de tijd van huiswerk, als jouw kinderen dat nog niet hadden. Huiswerk maken lukt het beste op een rustig plekje waar je je kunt concentreren. Dat kan in de woonkamer zijn waar het op dat moment rustig is of op een aparte kamer met een tafel, een stoel en een eigen laptop of pc.

Online werken

Want dat is bij afstandsonderwijs toch wel essentieel, een tweede device. Wat ben ik blij dat ik naast mijn pc een extra laptop heb! Ik werk ook thuis en het zou rampzalig voor me zijn als ik mijn computer moest delen met mijn kind.

Maar wist je dat niet alle kinderen de mogelijkheid hebben online te gaan? Soms is er geen laptop thuis. Door het ontbreken ervan in gezinnen in achterstandswijken dreigt momenteel een tweedeling te ontstaan tussen hen die netjes bij de les blijven en anderen die dit niet lukt. Om alle kinderen de kans geven bij te blijven, starten verschillende scholen acties om laptops te doneren.

Sociaal contact

Eén van de belangrijkste gevolgen van deze coronacrisis is dat we sociale contacten moeten beperken – ook al houdt niet iedereen zich daar aan – en dat kinderen niet met andere kinderen in de klas zitten of kunnen spelen. Voor een kind zonder broers en zussen is dat natuurlijk ontzettend saai!

Onze school werkt met een programma met een video- en chatfunctie. De chatfunctie mag alleen voor vragen worden gebruikt, maar de video brengt kinderen in groepjes dagelijks even bij elkaar. Dat is natuurlijk niet te vergelijken met samen spelen in het echte leven wat nu helaas niet gebeurt.

Ik kies alvast voor een lock down, omdat ik denk dat dit de beste manier is om de coronapandemie te stabiliseren en te doen afnemen. Online contact is nu de levensader voor iedereen en waar ik normaal gesproken niet zo van de beeldschermen ben, stimuleer ik nu juist online te gaan om niet geïsoleerd te raken. Hoe ik daar straks weer een rem op zet, zien we dan wel weer…

Goede begeleiding

Willen kinderen hun thuisonderwijs goed kunnen doen, dan is het belangrijk dat ze hierbij worden geholpen. Ik vind complimenten aan de scholen hier echt op zijn plaats. Op dit moment zijn in 13 landen de scholen dicht en gaan wereldwijd 290,5 miljoen kinderen en jongeren niet naar school.

Omdat kinderen recht hebben op helpt Unesco, de kinderrechtenorganisatie van de Verenigde Naties, landen bij de organisatie van thuisonderwijs.

Dat lukt hier aardig. We hebben een laptop en een goede internetverbinding, er zijn allerhande sofwaresystemen voorhanden om kinderen thuis te laten oefenen en onze school maakt een heldere weekplanning met per dag de taken beschreven inclusief tijdsduur. Kindlief kan zó aan de slag, ik help alleen even bij het opstarten en zo nu en dan wat vragen. En oh ja, af en toe klik ik eens een website weg die weinig met het schoolwerk te maken heeft.

Het is belangrijk dat je hiervoor tijd en aandacht hebt. Ik werk als mijn kind zijn schoolwerk maakt. Lukt dat niet door teveel vragen? Dan maar even wat minder verantwoord en kind achter de televisie (Zapp heeft momenteel een extra leuke programmering) als jij werkt.

Ook is het van belang dat je de kennis en kunde hebt de vragen van je kind te beantwoorden. Kinderen in kwetsbare gebieden met ouders met een laag taalniveau of weinig scholing stellen de scholen momenteel voor een uitdaging.

Het gevaar van het coronavirus

Iedereen is in paniek. Sommigen stellen het bewustzijn even uit, maar de meesten van ons begrijpen wel hoe gevaarlijk dit virus is. En hoe dichtbij. We weten niet waar dit heengaat, wat we moeten doen en hebben het er de hele dag over. Waar de kinderen bij zijn. Want die zijn immers thuis.

Nu kunnen kinderen zich goed afsluiten en schakelen van bang naar blij, maar ook al zijn ze aan het spelen, lezen of tekenen, ze krijgen mee wat je zegt. Note to self: probeer dus niet de hele tijd met vrienden en familie door de telefoon het over het coronavirus te hebben. Of bewaar de meest angstaanjagende scenario’s en verhalen voor als de kinderen op bed liggen.

Kinderen vertellen over het coronavirus

Ze krijgen het toch wel mee, het sluiten van winkels, de beschermende maatregelen tegen het coronavirus en de kwetsbare ouderen die moeten worden ontzien.

Hoe jong ze ook zijn, kinderen hebben vragen naar aanleiding van de manier waarop ze hun dagen ineens slijten, sociale isolatie waardoor ze familie en vriendjes niet meer zien en het vele handen wassen. Beantwoord vragen zo eerlijk mogelijk, maar laat akelige details achterwege. Laat kinderen ouder dan 8 eventueel naar het Jeugdjournaal kijken, maar kijk en luister het nieuws voor volwassenen liever alleen.

Relativeer. Vertel dat er ook mensen genezen en dat kinderen er zelden ziek van worden en er niet aan doodgaan. En dat het aantal mensen dat aan dit coronavirus doodgaat sowieso relatief klein is en dat het dan vooral ouderen betreft. Zeg dat dat de reden is dat jullie opa en oma even niet zien, omdat je niet wilt dat ze ziek worden.

Meer over kinderen en nieuws kun je hier lezen. Maar heb het niet elke minuut van de dag over Covid-19 en vergeet niet ook gewoon lol te hebben met elkaar.

De kracht van humor en verbeelding

Schiet je zelf in de stress, vind dan een uitlaatklep. Bij je partner, vrienden, familie, desnoods onbekenden, telefonisch of online.

‘Het is oorlog’, lees ik her en der. En als je mensen ziet hamsteren, lijkt de dreiging van een oorlog nabij. Maar wie de oorlog heeft meegemaakt, weet dat deze situatie niet te vergelijken is met een oorlog. Althans, niet tegen een menselijke vijand…

Toch moet ik in deze dagen vaak denken aan die prachtige Italiaanse film La vita è bella van de regisseur Roberto Benigni die ook de hoofdrol speelde. Als hij samen met zijn vijfjarig zoontje tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp wordt gestopt, verbloemt hij de vreselijke waarheid door net de doen alsof het kamp een spel is en de gevangenen spelers die punten kunnen scoren.

Een geweldige film en een voorbeeld van hoe je uit liefde voor je kind de sfeer luchtig kunt houden. Je hoeft natuurlijk niet net als Benigni een compleet toneelstuk op te voeren en je kunt het beste vragen eerlijk en gedoseerd beantwoorden. Maar houd het luchtig. Speel, maak grappen en vrolijk jezelf op met de memes en filmpjes over het coronavirus die circuleren op social media.

Tijd voor elkaar

Er circuleert een prachtige tekst op internet waarin gesproken wordt over de voordelen van dit virus. Over de herontdekking van je passie en van elkaar. De tekst getiteld Maar de lente wist het niet… rept over mensen die anderen willen helpen en ouders die meer tijd hebben voor hun kinderen.

Zie ook deze kant en put kracht uit de saamhorigheid en warmte die zich momenteel ontvouwt in de maatschappij. Profiteer van elkaar en de qualitytime die je hebt met je kind. Op deze site staan veel dingen die je samen kunt doen, zowel spelletjes als recepten. Ondanks de beperkingen en het leed dat dit virus brengt, geeft het ons ook de kans elkaar beter te leren kennen in voor- en tegenspoed.

Fotocredits:
Kind met koptelefoon door Philippe Put, gepubliceerd onder CC-licentie.
Helpen met huiswerk door Pete, gepubliceerd onder CC-licentie.